Dat was de grote vraag waarvoor de kerkenraden van de drie Harmelense kerken zich begin maart gesteld zagen. Met gezamenlijk ruim 4000 leden, de Hervormde en de Open Poort Gemeente en de RK Bavo parochie, vertegenwoordigen zij de helft van de Harmelense bevolking.
Plotseling kwam op vrijdag 13 maart het bericht dat alle kerkdiensten tot nader order alleen gehouden mochten worden met maximaal 30 personen. Over deze moeilijke, maar ook waardevolle tijd spreek ik met vertegenwoordigers van deze drie kerken, te weten: Afke Boes, voorzitter van de kerkenraad van de Open Poort gemeente, Cees Veerhoek, voorzitter van de kerkenraad van de Hervormde Gemeente Harmelen en Gerard Kooijman, voorzitter van de kerkcommissie van de H. Bavokerk. Natuurlijk op anderhalve meter afstand en met gebruikmaking van de flacon ontsmettingsmiddel die klaarstaat bij binnenkomst. Afke Boes: ‘Bij de Open Poort was net twee weken ervoor afscheid genomen van de vaste predikante Hetty Brederoo, maar toch was zij bereid die eerste zondag, 15 maart, een ochtendgebed te houden met mij alleen, als voorzitter van de kerkenraad erbij, die via de website kerkomroep te volgen was en ook in haar nieuwe gemeente uitgezonden werd’, aldus Afke. Gerard Kooijman: ‘Bij de Bavo parochie kwam men die eerste zondag voor een dichte deur en dat had een behoorlijke impact, maar de tweede zondag zijn we gelijk live gegaan en konden parochianen de dienst volgen via Kerkdienst gemist’. Cees Veerhoek: ‘De Hervormde Gemeente vierde diensten met maximaal 30 aanwezigen die zich via een reserveringssysteem konden aanmelden. Wij zonden de diensten al digitaal met beeld uit via de website.’ Bij de Open Poort boden mensen zich spontaan aan om de dienst met camera’s op te nemen en zo kon al na enkele weken de dienst ook met beeld via You tube gevolgd worden. De gemeentezang, een wezenlijk onderdeel van een kerkdienst, werd ontraden. In de Bavokerk zingen afwisselend verschillende cantors, in de Open Poort twee vaste cantors en doet het combo af en toe mee, in de Dorpskerk mogen de aanwezigen vanaf 1 juli wel weer allemaal wel mee zingen. Het vieren van het Avondmaal in de protestantse gemeenten werd uitgesteld, de eucharistie in de Bavokerk kon doorgaan met aan passingen. Doopdiensten gaan later plaatsvinden, begrafenisdiensten konden doorgaan met maximaal dertig aanwezigen. In de verschillende kerken ontstonden initiatieven om toch om te zien naar elkaar. Want dat werd en wordt gemist: de onderlinge contacten voor en na de kerkdienst: een kopje koffie, even een praatje, signalen oppikken als het niet zo goed gaat met iemand. Spontaan ontstonden er initiatieven om digitale nieuwsbrieven te versturen, oudere leden een zakje paaseitjes te brengen of een plantje met Pinksteren, om koffie te drinken buiten op het kerkplein, een meditatieavond te houden op woensdag en werden nieuwe rituelen gevonden voor begrafenissen. Zo wordt het omzien naar elkaar in deze tijd extra sterk ervaren. Inmiddels mogen tot honderd mensen de diensten bezoeken en hebben de kerken hiervoor een protocol ontwikkeld: handen ontsmetten, weten wie de dienst bijwonen, rijen banken en stoelen afplakken, zodat ook in de kerkruimte de anderhalve meter gewaarborgd wordt. Nog steeds is het bezoekersaantal minder dan normaal, vele ouderen blijven wellicht nog weg uit angst voor besmetting, maar de onlinediensten worden heel goed bekeken en beluisterd. Het is geweldig dat zoveel mensen, die eigenlijk zelden of nooit in de kerk komen, nu wel online kijken en dat dit juist nieuwe kansen biedt! De grote vraag is: blijven mensen dat doen en komen ze straks weer naar de kerk als alles normaal is? Dat is voor veel kerken, ook die hier, nog de vraag. De tijd zal het leren. Onduidelijk is, op dit moment van schrijven eind juli, of al het kerkenwerk in september weer opgestart kan worden. In De Open Poort zal dat op 6 september met de openluchtdienst zijn, bij de Hervormde Gemeente op 27 september met de startzondag. Tot slot deelt Afke Boes nog mee, dat de zorgen over een eventuele verkoop van het kerkgebouw van De Open Poort van de baan zijn, omdat de pastorie onlangs verkocht is en het kerkgebouw als eigen huisvesting behouden kan worden.